آشنایی با راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط

چه شرکتی را کوچک و متوسط می‌نامیم؟

قبل از اینکه به راز موفقیت و ویژگی شرکت‌های کوچک و متوسط بپردازیم، بهتر است به تعریفی مناسب از شرکت‌های SME دست پیدا کنیم. شرکت‌هایی با ۱۰۰ کارمند یا کمتر، کوچک (Small) نامیده می‌شوند. در حالی که کسب‌وکارهایی با ۱۰۰ تا ۲۵۰ کارمند در سایز متوسط (Medium) در نظر گرفته می‌شوند.
شرکت‌های کوچک و متوسط ستون فقرات اقتصاد هر کشوری را شکل می‌دهند. شناخت راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط به مدیران کمک می‌کند تا با چالش‌های پیش‌رو با آمادگی بیشتری روبه‌رو شوند و راهکارهای مطمئن‌تری را دنبال نمایند.

خصوصیات شرکت‌های کوچک و متوسط و تفاوت آن‌ها با شرکت‌های بزرگ

سایز شرکت‌ها یکی از عوامل مهمی است که موجب ایجاد تفاوت در آن‌ها می‌شود. شناخت این تفاوت‌ها برای درک درست از راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط اهمیت دارد:

۱- ساختار سازمانی
شرکت کوچک دارای واحدهای سازمانی مستقل و تفکیک شده نیست. به‌طور معمول تیم‌های کاری ۲ تا ۳ نفری وظیفه انجام تمام فعالیت‌ها را برعهده دارند. در شرکت‌های متوسط تا حدودی ساختار سازمانی شکل گرفته، اما همچنان دستورات اصلی از مدیر-مالک می‌آید و تصمیمات اصلی توسط شخص -و نه سیستم- گرفته می‌شود.
کسب‌وکارهای بزرگ دارای واحدهای سازمانی مشخص با مدیریت مستقل هستند. آن‌ها دارای دفاتر مختلف و نمایندگی‌های متعدد در شهرهای بزرگ و کوچکند و وظایف بر اساس تخصص، تفکیک شده است.

۲- محدوده خدمت‌رسانی به مشتریان
کسب‌وکار کوچک یا متوسط به مشتریانی در یک محدوده جغرافیایی محدود خدمات ارائه می‌کند (البته به استثنای استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارهای آنلاین). اما کسب‌وکارهای بزرگ در مقیاس کشوری یا حتی بین‌المللی فعالیت می‌کنند.

۳- استفاده از نوآوری و فناوری‌های جدید
مهمترین راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط، استفاده از نوآوری است. این شرکتها چابک و منعطف هستند و برای تغییر و تحول موانع چندانی بر سر راه ندارند. آن‌ها با بهره‌گیری از فناوری‌های سطح بالا (High Tech) چابکی خود را افزایش می‌دهند تا در رقابت با کسب‌وکارهای بزرگ شانس بیشتری داشته باشند.

۴- ساختار تصمیم‌گیری
تصمیم‌گیری در کسب‌وکارهای کوچک و متوسط ساده است و مدیر ارشد وظیفه کنترل تمامی امور را برعهده دارد. مدیر چنین شرکتی به عنوان رهبر (Leader) وظیفه جهت‌دهی به کسب‌وکار را برعهده دارد و همه تصمیمات کلیدی (و حتی غیر کلیدی) از زیر نظر او می‌گذرد.
اما ساختار تصمیم‌گیری در کسب‌وکارهای بزرگ متفاوت است. مدیران سازمان با تعیین اهداف کلیدی، استراتژی شرکت را در مواجهه با مسائل مختلف مشخص می‌کنند. مدیران کسب‌وکارهای بزرگ با تفویض اختیار، وظیفه تصمیم‌گیری را به کارکنان و زیردستان‌شان واگذار نموده و بر اجرای آنها از طریق روال و فرایندهای مشخص نظارت می‌کنند.

راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط چیست؟

علیرغم همه جذابیت‌هایی که برشمردیم، شناخت راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط کار ساده‌ای نیست. سالیانه صاحبان بسیاری از چنین مشاغلی دچار شکست می‌شوند. نرخ توسعه شرکتها از خرد به کوچک، و از کوچک به متوسط در تمام دنیا بسیار پایین است و شرکتهای بسیاری هستند که هرگز نمی‌توانند این گذار را انجام دهند. در کنار بحران‌های مالی، شرکتهای کوچک و متوسط با چالش‌های جدی در مدیریت منابع انسانی، حفظ مشتریان و .. روبه‌رو هستند و شخص-محوری یکی از مهمترین موانع توسعه این شرکتهاست.

مهمترین عوامل موفقیت شرکت کوچک و متوسط

چرا باید راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط را بشناسیم؟
چون بسیاری از این کسب‌وکارها زیر ۲ سال با شکست (Fail) مواجه و تعطیل می‌شوند. یک کسب‌وکار کوچک باید با چابکی (Agility) و تمرکز (Focus) بر روی اهداف، جلوی شکست خود را بگیرد و این موضوع اصلاً کار آسانی نیست.

برای کمک به همه صاحبین پر تلاش شرکتهای کوچک و متوسط، در ادامه با هم چند راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط را بررسی می‌کنیم.

۱- داشتن روحیه کارآفرینی

بنیانگذاران کسب‌وکارهای کوچک و متوسط باید روحیه کارآفرینی داشته باشند. آن‌ها باید ابهام‌های فضای کسب‌وکار را بپذیرند و روحیه ریسک‌پذیری را خود تقویت کنند. راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط، یادگیرنده بودن مدیران و کارکنان آن است. این بدین معنی است که باید با شجاعت حتی وقتی شرایط پیش رو شفاف نیست، به سمت اهداف حرکت کنند و شکستها را منفی نبینند، بلکه از آنها یاد بگیرند. افراد فعال در چنین کسب‌وکاری باید با مسئولیت‌پذیری و تلاش بیشتر، شانس موفقیت خود را افزایش دهند.

۲- تقویت ارتباطات و مشتری‌مداری

تعداد مشتریان یک شرکت کوچک یا متوسط محدود است. مهمترین راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط در کنار جذب مشتریان جدید، حفظ مشتریان فعلی است که جزو سرمایه‌های اصلی شرکت محسوب می‌شوند. کسب‌وکارهای کوچکی برای سالیان متمادی در بازارهای رقابتی دوام می‌آورند که مشتریان وفادار داشته باشند. البته باید توجه داشت که وفاداری مشتری باید همسو با اهداف کسب و کار باشد، و شرکت نباید مسیر حرکت خود را به واسطه وفاداری به مشتری تغییر دهد.
وفادارسازی مشتریان تنها با تقویت ارتباطات و مشتری‌مداری امکان‌پذیر می‌شود. تقویت ارتباطات با مشتریان، کارکنان، شرکای تجاری، متخصصان و حتی رقبا این فرصت را به کسب‌وکار کوچک و متوسط می‌دهد تا موقعیت‌های جدیدی را ماورای شرایط فعلی خود خلق نماید.

۳- تامین نقدینگی

یک شرکت کوچک و متوسط موفق می‌شود اگر جریان درآمدی مشخصی داشته باشد و نقدینگی مورد نیاز برای توسعه را در اختیار بگیرد. فروش موفق در کسب‌وکارهای کوچک تنها زمانی رقم می‌خورد که محصول یا خدمات باکیفیتی وجود داشته باشد و پول آنها بصورت نقد به شرکت بازگردد.

کنترل و تضمین کیفیت محصولات و خدمات، راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط در رقابت با کسب‌وکارهای بزرگ است. کنترل هزینه‌ها نیز از مسائل مهم در شرکت‌های کوچک است. برای هر ریال هزینه باید برنامه‌ریزی دقیقی وجود داشته باشد تا بهره‌وری بهبود یابد. به‌عنوان صاحب کسب‌وکار کوچک بیش از هر چیزی باید صرفه‌جو باشید و از فناوری‌های نوین برای کاهش هزینه‌ها استفاده کنید.

۴- سرمایه‌گذاری بر روی منابع انسانی

یک راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط، سرمایه انسانی است. نیروی انسانی ماهر و توانمند در بحران‌ها به کمک کسب‌وکار خواهد آمد و با نوآوری و ارائه راه‌حل‌های خلاقانه، فرصت‌های توسعه ایجاد خواهد کرد.
افزایش رضایت شغلی نیروهای انسانی برای کسب‌وکارهای پیش‌گام اهمیت دارد، زیرا موجب ماندگاری نیروی انسانی خوب می‌شود. اگر قصد دارید کسب‌وکار کوچک یا متوسط موفقی داشته باشید از روز اول به دنبال استخدام کارمندان بااستعدادی باشید که همیشه به دنبال یادگیری و بهتر شدن هستند. زیرا توسعه شرکت تنها و تنها از طریق توسعه نیروی انسانی و خود شخص شما رقم می‌خورد.

۵- شبکه‌سازی و تقویت اعتمادبه‌نفس

مدیر کسب‌وکار کوچک با شبکه‌هایی که با صاحبان مشاغل کوچک دیگر، رقبا، اتحادیه‌ها یا تأمین‌کنندگان ایجاد می‌کند، جامعه‌ای را به‌وجود می‌آورد که به بهره‌برداری از ظرفیت‌های مشترک می‌پردازند.
یک راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط، اعتمادبه‌نفسی است که در بین مدیران و کارکنان وجود دارد. ایمان داشتن به توان تیم‌های کاری و شرکای تجاری به مدیران کمک می‌کند تا مسائل پیچیده را حل کنند و به پیروزی‌هایی بزرگتر از حد تصورشان برسند

نکات مهم برای صاحبان شرکت کوچک و متوسط

مدیریت کسب‌وکار خیلی آسان نیست. شرکت‌های کوچک و متوسط همیشه با محدودیت در منابع روبه رو هستند و این واقعیت کار مدیران را مشکل‌تر می‌کند:

• مقابله با فرسودگی شغلی: راز کسب و کار موفق ، حفظ انگیزه‌هاست. مدیران باید جلوی فرسودگی شغلی خود و کارکنان را بگیرند. کاهش استرس کاری کارکنان و مدیران از وظایفی است که صاحبان شرکت کوچک باید به دنبال آن باشند. توجه به حال خوب و انگیزه کارکنان موجب تجدید قوای آنان می‌شود.

• تعامل با کارمندان: اگر به دنبال افزایش رضایت مشتریان در کسب‌وکار کوچک‌تان هستید باید بیش از هر چیزی به تقویت نگرش مثبت در کارکنان خود بپردازید. افزایش مشارکت کارکنان یا تیم‌های کاری در کسب‌وکار کوچک علاوه‌بر بهبود بهره‌وری، رضایت مشتریان را به همراه دارد. زیرا کارمند شاد و راضی، تلاش مضاعفی برای حفظ رضایت مشتریان خواهد داشت.

• توجه به رشد: رکود و ثابت ماندن مهمترین عامل شکست کسب‌وکارهاست. اگر به دنبال راز موفقیت شرکت کوچک و متوسط هستید به رشد (Growth) توجه کنید. با داشتن مدلی انعطاف‌پذیر قابلیت توسعه را در کسب و کارتان بسازید. از هر تغییری، فرصتی متفاوت خلق کنید. هیچوقت در جا نزنید و به موفقیت‌های فعلی قانع نشوید.

سخن پایانی

یک راز واحد برای موفق شدن شرکت کوچک و متوسط وجود ندارد، اما مجموعه‌ای از عوامل هستند که شاه کلیدهای توسعه را در این شرکتها شکل می‌دهند. در این مقاله به چند شاه کلید اشاره کردیم. شناخت درباره شرکت کوچک و متوسط به بنیان‌گذاران و مدیران کمک می‌کند تا با برنامه‌ریزی درست به سمت اهداف حرکت کنند و کسب و کارشان را توسعه دهند. دستیابی به چشم‌انداز رشد و توسعه، انگیزه مدیران و کارکنان کسب‌وکار را افزایش خواهد داد و دستاوردهای مثبت آن به جامعه، اقتصاد و کل کشور بسط پیدا می‌کند.
تیم نجات آرزومند موفقیت همه کسب و کارهای کوچک و متوسط کشورمان است و در حوزه مشاوره، کوچینگ و آموزش در خدمت این کسب و کارهاست.

بیشتر بخوانید :

• ۴ اصل مدیریت منابع انسانی در شرکت‌های کوچک و متوسط SME
• بازاریابی در شرکتهای کوچک و متوسط SME
• تفویض اختیار منابع انسانی در شرکت‌های کوچک ومتوسط
• برندسازی SME: چطور در صنایع کوچک برندسازی کنیم
• نکات مهم در بازاریابی شرکت کوچک و متوسط
• ویژگی شرکت‌های کوچک و متوسط SME
• مشاور منابع انسانی درشرکت SME 
• چالشهای شرکتهای SME برای رشد و موفقیت
• مشاوره کسب و کار برای مدیرSME
• همه چیز درباره شرکت کوچک و متوسط
• آشنایی با اصول تفویض اختیار در شرکت کوچک و متوسط
• آشنایی با نحوه تصمیم گیری در شرکت کوچک و متوسط
• آشنایی با مشاوره در شرکت کوچک و متوسط
• توسعه کسب و کار در شرکت کوچک و متوسط